Copyright © 2016 ELLINIKON Cross Country Race
της Έμμα Γουΐλιαμς
Το φθινόπωρο στη βόρεια Τζόρτζια ήρθε πρόωρα. Ο δροσερός, κατά καιρούς ψυχρός αέρας, τα ζωηρά χρώματα που ξεπηδούν από κάθε γωνιά και το ρυθμικό τρίξιμο των φύλλων κάτω από τα πόδια, δημιουργούν ένα ειδυλλιακό σκηνικό για τρέξιμο μακρινής απόστασης σε πραγματικά μονοπάτια. Μια τέτοια μέρα, η Λίντα Σλεντζ και ο άντρας της αποφάσισαν να «αποδράσουν» από τον υπόλοιπο κόσμο.
Κρακ! Ένας εναέριος διασκελισμός πάνω από έναν πεσμένο κορμό δέντρου επανέφερε ξαφνικά τη Λίντα στην πραγματικότητα. Ο αστράγαλός της υποχώρησε κι ένα απότομο κύμα πόνου την παρέλυσε καθώς “κουτρουβαλιαζόταν” στο έδαφος. Λίγα μόνο χιλιόμετρα πριν το τέλος της εξόρμησης των 37 χλμ., και το ζευγάρι δεν είχε μαζί του παρά 2-3 μπουκάλια νερό. Και η Λίντα μπορούσε με δυσκολία να σταθεί όρθια, πόσο μάλλον να περπατήσει.
Ευτυχώς, χάρη στον κοινό νου, στη γρήγορη αντίδραση και στο γεγονός ότι η Λίντα αντέχει τους δυνατούς πόνους, η ιστορία μας έχει αίσιο τέλος. Αφού σκέφτηκε την όλη κατάσταση, η Λίντα βούτηξε τον αστράγαλό της σ’ ένα κοντινό ρυάκι για να μειωθεί το πρήξιμο, μετά χρησιμοποίησε ξυλάκια και κλαδιά σαν πρόχειρη πατερίτσα για να μπορέσει να φτάσει κουτσαίνοντας σε ασφαλές μέρος.
Μετά από ένα σπειροειδές κάταγμα και αποκατάσταση ενός έτους, η Λίντα ξανατρέχει σε μονοπάτια, έχοντας τώρα μαζί της τσαντάκι πρώτων βοηθειών.
Εντάξει, ίσως δεν είναι ρεαλιστικό όλοι οι δρομείς βουνού ή ανώμαλου δρόμου να κουβαλάνε μαζί τους τσαντάκι πρώτων βοηθειών. Και σίγουρα, δεν μπορεί να καλύπτει όλα τα ενδεχόμενα. Παρόλα αυτά, όταν προκύψει επείγουσα ανάγκη, θα πρέπει να γνωρίζετε τι να κάνετε.
«Η πρόληψη είναι η καλύτερη προσέγγιση για την ασφάλειά μας στον ανώμαλο δρόμο», τονίζει ο Δρ. Ντένις Κέριγκαν, επικεφαλής εκπαιδευτής με πολυετή προϋπηρεσία στο ινστιτούτο επείγουσας ιατρικής Wilderness Medical Associates, με έδρα το Μέιν, το οποίο παρέχει ιατρική επιμόρφωση σε επαγγελματίες υπαίθρου και σε ειδικούς στον τομέα της διάσωσης.
«Ο κόσμος πιστεύει ότι ένα κινητό τηλέφωνο ή το τσαντάκι πρώτων βοηθειών αρκούν, όμως τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη σωστή κρίση ή τη σωστή εκτίμηση καθώς και την ικανότητα που έχουμε να αξιολογούμε τις καταστάσεις».
Ο Κέριγκαν αναφέρει ως πιο κοινούς τραυματισμούς σε ανώμαλο δρόμο, τα στραμπουλήγματα, τα κατάγματα, τις πτώσεις και την αφυδάτωση τονίζει μάλιστα ότι οι περισσότεροι τραυματισμοί μπορούν να αποφευχθούν αν ο δρομέας είναι καλύτερα προετοιμασμένος και αν φυσικά έχει τη διάθεση να κουβαλήσει ένα επιπλέον μπουκάλι νερό ή ένα μικρό σάκο με πρώτες βοήθειες.
Δείτε παρακάτω μερικούς εμπειρικούς κανόνες που θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε τις δυσκολίες σε ανώμαλο δρόμο και στο βουνό, ακόμη κι αν ανήκετε στους αδιάλλακτους μινιμαλιστές δρομείς που κουβαλούν ελάχιστα πράγματα μαζί τους.
Το να είστε ελαφροί στο έπακρο, δεν είναι πάντοτε ό,τι καλύτερο.
Δεν είναι ανάγκη να ζαλωθείτε μέχρι πάνω σαν τους Σέρπα, τους πασίγνωστους οδηγούς αποστολών στα Ιμαλάια. Πετάξτε στο σακίδιό σας ένα κουτάκι πρώτων βοηθειών, με τα απαραίτητα για τον καθαρισμό και την επικάλυψη βασικών τραυμάτων ή για να δέσετε ένα απλό στραμπούληγμα. Για τις μεγαλύτερες διαδρομές, ο Δρ. Κέριγκαν σας προτείνει να έχετε μαζί σας έναν μαλακό νάρθηκα ώστε να σταθεροποιήσετε ένα πιθανό κάταγμα. Μπορείτε να αγοράσετε ένα απλό σετ πρώτων βοηθειών στο Διαδίκτυο, στη διεύθυνση adventuremedicalkits.com. Επίσης πωλούνται ελαφροί και εύκολοι στη μεταφορά νάρθηκες και αναρτήρες χεριών από την εταιρία ιατρικών προϊόντων Sam (www.sammedical.com).
Η αυτοκόλλητη ταινία, επίσης, είναι άκρως απαραίτητη. «Αν πάρετε ακόμη ένα αντικείμενο εκτός από μπουκάλι νερό, αυτό ας είναι ένα κομμάτι αυτοκόλλητης ταινίας», μας λέει ο ορθοπεδικός χειρουργός Δρ. Μπρους Ντέιβιντσον, που είναι εξειδικευμένος στην αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών σε απομακρυσμένες περιοχές.
«Τυλίξτε την ταινία γύρω από το μπουκάλι του νερού ή γύρω από ένα σπασμένο μολύβι που θα βάλετε στην τσέπη σας». Ζυγίζει ελάχιστα και μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για να προφυλάξετε μια φουσκάλα, να καλύψετε μια πληγή, να περιδέσετε αστράγαλο ή αγκώνα, να φτιάξετε αναρτήρα για το χέρι ή ακόμη να στερεώσετε ξύλα για να φτιάξετε νάρθηκα».
Δεν μπορείτε να επιδέσετε πληγή με κινητό τηλέφωνο. Τα κινητά είναι άριστα για τη ζούγκλα της πόλης αλλά δεν είναι σανίδα σωτηρίας στο μέσον του πουθενά. Πάρτε φυσικά ένα μαζί σας, όμως ακόμη κι αν έχετε σήμα, καλό είναι να ξέρετε πώς να δώσετε πρώτες βοήθειες επιτόπου, μέχρι να έρθει γιατρός.
Η ψυχραιμία νικά. Ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα της κατάστασης, παραμείνετε όσον το δυνατόν ψύχραιμοι. Συγκεντρωθείτε και χρησιμοποιήστε τον κοινό νου για να πάρετε πρακτικές αποφάσεις που δεν επαυξάνουν ή επιδεινώνουν τον υπάρχοντα τραυματισμό ή κίνδυνο.
Βάλτε σε εφαρμογή το σύστημα των φίλων. Αν και τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την ηρεμία μιας μεγάλης μοναχικής διαδρομής, όσο πιο μακριά πηγαίνετε, τόσο περισσότερο χρειάζεστε έναν συνοδοιπόρο. Αν πρέπει να πάτε μόνοι, μην ξεχάσετε να αφήσετε ένα σημείωμα με λεπτομερή περιγραφή της εξόρμησής σας: ώρα αναχώρησης, προβλεπόμενη ώρα επιστροφής και προγραμματισμένο δρομολόγιο (προσέξτε να ακολουθήσετε πιστά το πρόγραμμά σας).
Ψυχραιμία, αυτοσχεδιασμός και εφευρετικότητα είναι η βάση για τις πρώτες βοήθειες όταν βρισκόμαστε σε απομακρυσμένη περιοχή, σύμφωνα με τον Κέριγκαν και τον Ντέιβιντσον. Έτσι λοιπόν, μη διστάσετε να χρησιμοποιήσετε ό,τι έχετε μαζί σας, είτε αυτό σημαίνει ότι θα θυσιάσετε ένα μπλουζάκι για να φτιάξετε επίδεσμο ή μια συσκευασία ροφήματος για να την κάνετε αναρτήρα χεριού.
Περιδέστε την άρθρωση φτιάχνοντας με τον επίδεσμο ένα οχτάρι, γύρω από τον αστράγαλο και κατά πλάτος του παπουτσιού. Για να μειώσετε το πρήξιμο, μη βγάλετε το παπούτσι.
Βάλτε δύο όρθια ξύλα στο παπούτσι σας, ένα σε κάθε πλευρά του αστράγαλου και περιδέστε την άρθρωση δημιουργώντας οχτάρι (βλ. παραπάνω στραμπούληγμα στον αστράγαλο).
Αν είναι ανάγκη, φτιάξτε νάρθηκα με ξύλα και επίδεσμο ή αυτοκόλλητη ταινία (ώστε να ακινητοποιήσετε το τραυματισμένο σημείο). Στη συνέχεια, χρησιμοποιήστε ένα μπλουζάκι για να φτιάξετε αυτοσχέδιο αναρτήρα χεριού από το λαιμό.
Ασκήστε ελαφρά πίεση στο τραύμα για να σταματήσει η αιμορραγία. Κατόπιν, καλύψτε το με έναν στοιχειώδη επίδεσμο (ένα κομμάτι από το φανελάκι σας και αυτοκόλλητη ταινία κάνουν).
Στην περίπτωση που η αιμορραγία δεν σταματά, μπορείτε να εφαρμόσετε ένα όχι πολύ σφιχτό τουρνικέ, μας λέει ο Ντέιβιντσον. Βάλτε δηλαδή έναν επίδεσμο γύρω από το χέρι ή το πόδι και σφίξτε τον ελαφρά, για να σταματήσει η ροή του αίματος προς την τραυματισμένη περιοχή. Το σημείο που θα επιλέξετε να τοποθετήσετε τον επίδεσμο πρέπει να είναι ανάμεσα στην καρδιά και την πληγή αν χαράξουμε μια νοητή ευθεία. Κάντε προσεκτικά όλη τη διαδικασία και μετά, κρατήστε το τραυματισμένο άκρο στο ύψος της καρδιάς ή χαμηλότερα καθώς περπατάτε αργά για να βρείτε βοήθεια.
«Δείτε αν αιμορραγεί το κρανίο ή αν έχει κάποιο εμφανές κάταγμα. Μιλήστε στον τραυματία σαν να ήταν ξύπνιος, αλλά μην τον ταρακουνήσετε», συμβουλεύει ο Ντέιβιντσον. Αν το θύμα έχει χάσει τις αισθήσεις του και δεν συνέρχεται μέσα σε λίγα λεπτά, αναζητήστε άμεση βοήθεια.
«Αν κάποιος έχει γλιστρήσει ή πέσει από ανάχωμα ή πλαγιά, δείτε αν μπορείτε να τον πλησιάσετε χωρίς να κινδυνέψετε και φυσικά χωρίς να προκαλέσετε κατολίσθηση», συστήνει ο Ντέιβιντσον. «Στη συνέχεια, αξιολογήστε κατά πόσον είναι ασφαλές να μετακινήσετε τον άνθρωπο ή αν μπορεί να μετακινηθεί από μόνος του. Αν έχει στραβώσει ο λαιμός του, μην τον ισιώσετε εκτός αν δεν μπορεί να αναπνεύσει και να μιλήσει. Μόλις τα καταφέρει, βοηθήστε τον να σηκωθεί σιγά-σιγά».
Μετάφραση : Φανή Αδάμ
Απρίλιος 2008
Copyright © 2016 ELLINIKON Cross Country Race